Propan czy propan-butan - który gaz
techniczny wybrać, kiedy i dlaczego?

Co to jest propan?

Gaz propan to organiczny związek chemiczny z grupy alkanów o wzorze C3H8. W butli przybiera postać bezbarwnej i początkowo bezwonnej cieczy, która jednak dla bezpieczeństwa przechodzi proces nawaniania, dzięki czemu zyskuje zwracający uwagę nieprzyjemny zapach. Gaz propan jest skrajnie łatwopalny, co przekłada się na konieczność zachowania dużej ostrożności podczas transportu, przechowywania i stosowania. Temperatura topnienia propanu wynosi -187,6ºC, temperatura wrzenia i zmiany stanu ciekłego w lotny -42ºC, temperatura zapłonu zaś -95ºC (w tym samozapłonu 470ºC). Gaz propan nie jest rozpuszczalny w wodzie, ale można go rozpuścić przy użyciu rozpuszczalników organicznych (etanolu, eteru dietylowego). Dodatkowo propan jest gęstszy od powietrza.

Gaz propan a propan techniczny

Propan techniczny to nazwa handlowa gazu propan. Oznacza to, że w stosunku do gazu C₃H₈ można używać obu określeń. Gaz propan należy do kategorii gazów technicznych wykorzystywanych w przemyśle, gdzie występuje tuż obok argonu, azotu, acetylenu czy mieszanki propan-butan.

Zastosowanie propanu

Gaz propan techniczny, w tym butla propanu technicznego, wykorzystywany jest przede wszystkim w funkcji paliwa grzewczego w domach, firmach i innych budynkach. W zakładach przemysłowych propan techniczny pojawia się jako związek zasilający urządzenia ogrzewające hale i inne przestrzenie robocze. Butla propanu technicznego może zostać wykorzystana w kuchenkach gazowych wewnątrz domu czy lokalu gastronomicznego, a nawet na zewnątrz, jak również do podgrzewania wody użytkowej. Dodatkowo propan techniczny występuje w silnikach spalinowych oraz wykorzystuje się go w branży spawalniczej.

Czy butla propanu zawiera czysty propan techniczny?

Mogłoby się wydawać, że zgodnie z nazwą butla propanu zawiera czysty propan. W rzeczywistości jednak butle z propanem wypełnione są mieszankami gazów. Główny związek - gaz propan - zajmuje największą część, powyżej 90%. Resztę stanowią składniki w tak małych ilościach, że nie trzeba uwzględniać ich w klasyfikacji danej butli propanu.

Co to jest propan-butan?

Drugą omawianą dziś substancją jest gaz propan-butan o wzorze C₃-C₄. Powstał jako mieszanka gazu propan i gazu butan, wobec czego ma ich cechy. Sam w sobie jest bezbarwną i bezwonną cieczą, jednak dla bezpieczeństwa nawania się go tak, by zapach był nieprzyjemny. Gaz propan-butan jest skrajnie łatwopalny. Topnieje, wrze i staje się lotny oraz zapala się w temperaturach wyższych niż czysty propan, jako iż dla samego butanu wartości te wynoszą kolejno: -138,3ºC, -1ºC, -60ºC (natomiast samozapłon butanu następuje w 365ºC).

Gaz propan-butan a propan-butan techniczny

Podobnie jak w przypadku propanu nazwy gaz propan-butan i propan-butan techniczny mogą być używane zamiennie. Czasem spotyka się też określenie gaz LPG, choć nie jest ono właściwe, gdyż gaz LPG to szersza kategoria.

Czy propan-butan jest lżejszy od powietrza?

Często zadawanymi pytaniami są "czy propan-butan jest lżejszy od powietrza" i na odwrót: "czy propan-butan jest cięższy od powietrza". Należy wiedzieć, iż gaz propan-butan techniczny jest cięższy od powietrza, co sprawia, że gromadzi się przy ziemi/podłodze.

Propan-butan - właściwości i zastosowanie

Zastosowania propanu-butanu pokrywają się z zastosowaniem propanu z tą jednak różnicą, iż ze względu na inną specyfikę substancji butla gaz propan-butan nie zawsze będzie najlepszym wyborem. Zimną jesienią oraz w zimie gaz propan-butan staje się lotny już wewnątrz butli, a w temperaturze tuż poniżej 0ºC butan odparowuje, co znacząco zmienia skład mieszaniny i jej zastosowanie.

Gaz propan-butan techniczny powszechnie spotyka się w samochodach z instalacją gazową, kosmetykach w sprayu, kuchenkach gazowych i gazowo-elektrycznych w gospodarstwach domowych niemających dostępu do gazu ziemnego z sieci, a także w przenośnych grzejnikach. Świetnie nadaje się do zasilania urządzeń o małym poborze gazu, jednak tylko wtedy, kiedy temperatura otoczenia jest dodatnia.

Butla na gaz propan-butan - jaka zawartość propanu i butanu?

Butla propan-butan zawiera przede wszystkim propan (18-55%) i butan (45+%). Resztę stanowią domieszki substancji niewymaganych do uwzględnienia w klasyfikacji z uwagi na śladowe ilości niewpływające na specyfikację gazu technicznego propan-butan.

Gaz propan czy propan-butan do kuchenki lub ogrzewania domu?

W kuchence gazowej bądź gazowo-elektrycznej oraz do ogrzewania domu można użyć zarówno gazu propan, jak i gazu propan-butan. Istnieją jednak istotne ograniczenia w przypadku tego drugiego.

1) Zastosowanie propanu vs. zastosowanie propanu-butanu - efektywność

Sam propan techniczny czy też butle z propanem są mniej kaloryczne niż gaz propan-butan, czyli mają mniejszą wartość opałową. Warto jednak zaznaczyć, iż to gaz propan pozwala na uzyskanie wyższej temperatury płomienia.

2) Gaz propan vs. propan butan - właściwości

Argumentem przesądzającym o wyborze gazu propan lub gazu propan-butan do zastosowania w kuchence bądź w celu ogrzewania domu powinna być temperatura wrzenia danego gazu technicznego, czyli jego przejścia w stan lotny. Ponieważ propan techniczny staje się lotny dopiero ok. -42°C, może być wykorzystywany niezależnie od pory roku. Z kolei propan-butan techniczny sprawdzi się wiosną i latem, bo wrze i staje się lotny i w temperaturze ok. 0°C.

3) Cena gazu propan vs. cena propanu-butanu

Trzecią podstawą wyboru gazu technicznego do zasilania kuchenki czy ogrzewania domu mogą być ceny propanu i propanu-butanu. Sam propan techniczny zawsze jest droższy. Nieznacznie, jednak przy stałym i intensywnym wykorzystaniu różnica w kosztach może być odczuwalna. Pamiętaj jednak, by aktualna cena gazu propan nie była ważniejsza niż właściwości obu gazów technicznych!

4) Gdzie kupić butle z propanem lub butle gazowe propan-butan?

Ostatnią kwestię stanowi dostępność. Butla propan i butla propan-butan możliwe są do kupienia w Nor-Gaz. Oferujemy sprzedaż butli propanu i propanu-butanu, napełnianie butli-propan butan i propan, wymianę butli propan-butan i propan oraz legalizację butli propan-butan i propan. Mamy atrakcyjne ceny propanu i propanu-butanu. Istnieje możliwość zamówienia butli propanu i butli propanu-butanu z dowozem we wskazane miejsce. Zapraszamy!

To może Cię zainteresować:

• Jaka butla do grilla gazowego? Wybieramy butlę gazową do grilla!
• Zastosowanie butli gazowych w gastronomii