Azot w przemyśle – wszystko, co musisz wiedzieć
Azot jest jednym z najczęściej wykorzystywanych gazów w przemyśle. Zastosowanie azotu w fabrykach i zakładach produkcyjnych jest szerokie i bardzo zróżnicowane – od branży spożywczej po wykorzystanie w obróbce cieplnej metali. Gdzie najczęściej stosuje się azot? Jakie ma zastosowania w różnych gałęziach przemysłu? Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej!
Zarówno czysty azot, jak i jego mieszanki z innymi gazami, są chętnie wykorzystywane w najróżniejszych procesach technologicznych i nie tylko. Tak duże zainteresowanie azot zawdzięcza przede wszystkim swojej obojętności chemicznej, jako że nie bierze udziału w reakcjach chemicznych. Azot jest gazem obojętnym, dlatego jest niezastąpiony tam, gdzie konieczna jest praca w warunkach beztlenowych. W jakich branżach azot techniczny używany jest na co dzień?
Azot w branży spożywczej
Azot techniczny znajduje zastosowanie w przemyśle mięsnym, piekarniczym, napojowym, przetwórstwa warzyw i owoców oraz rybnym. Właściwości azotu od dawna są doceniane na wszystkich etapach produkcji żywności. Jest wykorzystywany głównie do chłodzenia (ciekły azot), mrożenia i pakowania, ale też:
- zabezpiecza łatwo psujące się produkty przed utlenieniem,
- chroni żywność przed działaniem drobnoustrojów w procesie pakowania w atmosferze ochronnej - powietrze jest odpompowane z opakowania i zastępowane mieszanką gazów, która zawiera m.in. azot. Dzięki temu w produkcji żywności można użyć mniej konserwantów.
Dzięki zastosowaniu azotu produkty w przemyśle spożywczym (owoce i warzywa, mięsa, ryby i owoce morza, produkty mleczne, mrożone czy słodycze) są dłużej przydatne do spożycia. W żywności nie mnożą się drobnoustroje, a producent nie musi dodawać do produktu konserwantów przedłużających trwałość. Ta metoda sprawdza się w przypadku żywności o stałej konsystencji. Wszystko to nie byłoby możliwe, gdyby nie generatory azotu.
Trzeba tu też zwrócić uwagę na dwa ważne procesy, w których wykorzystuje się azot do branży spożywczej. To proces inertyzacji i spargingu, które chronią stałe i płynne artykuły spożywcze przed utlenieniem i zmianami oraz pozwalają obniżyć koszty produkcji. Inertyzacja pozwala stworzyć atmosferę obojętną w pojemnikach z płynami, takimi jak napoje czy alkohole. Sam proces nie ma wpływu na właściwości odżywcze artykułów spożywczych, a pozwala usunąć niepożądane cząstki z cieczy. Sparging wykorzystuje się do zabezpieczenia produktów spożywczych płynnych. To nic innego, jak usuwanie tlenu z artykułu spożywczego - soku, piwa czy oleju. Tlen skraca okres przydatności do spożycia napojów, zmniejsza ich wartości odżywcze i może wpływać na smak. Przedmuchanie produktu np. azotem zmniejsza zawartość tlenu w produkcie o kilkadziesiąt procent. Ciekły azot wykorzystuje się również do chłodzenia w trakcie transportu i przechowywania jedzenia.
Azot w przemyśle farmaceutycznym
Azot spełnia bardzo ważną funkcję w przemyśle farmaceutycznym - do produkcji tabletek, pakowania i zabezpieczenia leków, gdzie konieczne jest zachowanie sterylnych warunków. Gazy techniczne wykorzystywane w produkcji leków, tak jak gazy do gastronomii, spełniają najwyższe normy jakości i są gazami o wyjątkowo wysokiej czystości. Cały proces produkcyjny w przypadku leków i innych produktów farmaceutycznych zdecydowanie wymaga atmosfery czystości, nie ma tam miejsca na zanieczyszczenia. Co ważne, surowce, z których powstają leki, nie mogą wejść w kontakt z tlenem ani parą, jako że w takiej sytuacji nietrudno o reakcję chemiczną. W związku z tym ważne jest, aby zachować podczas produkcji atmosferę ochronną. Szczególnie szkodliwe dla procesu jest utlenianie, czyli przedostawanie się tlenu do produktu, dlatego leki pakuje się z wykorzystaniem azotu. Azot wykorzystuje się między innymi podczas pakowania leków w blistry, czyli tzw. listki. Co więcej, gaz ten znajduje zastosowanie jako atmosfera ochronna podczas przewożenia substancji z jednego naczynia do drugiego. W przemyśle farmaceutycznym generatory azotu i sam gaz muszą spełniać najbardziej surowe standardy jakości.
Azot techniczny w medycynie
W medycynie ciekły azot jest stosowany w zabiegach dermatologicznych, ale też w krioterapii oraz kriochirurgii. Sprawdza się też do leczenia poprzez krótkotrwałe mrożenie komórek zmienionych chorobowo. Co ciekawe, jest też wykorzystywany do zamrażania żywych komórek w laboratoriach medycznych i biologicznych.
Azot w przemyśle górniczym
Zapłon i pożar to największe niebezpieczeństwa w kopalni. Aby uniknąć ryzyka pożaru, stosuje się techniki zapobiegania pożarom, a do tego wykorzystywana jest między innymi wspomniana wcześniej inertyzacja. Jak to działa w przemyśle górniczym? Inertyzacja to doprowadzenie obojętnego gazu, często azotu, oraz rozrzedzenie obecnych w szybie gazów łatwopalnych, które są najczęściej przyczyną pożaru. Azot doprowadza się do sfer najbardziej narażonych na wybuch pożaru lub do ogniska pożaru w celu obniżenia poziomu tlenu. W ten sposób działa system zapobiegania pożarom w kopalniach, ale nie tylko. Podobne systemy wykorzystuje się w magazynach, archiwach i serwerowniach, gdzie konieczne jest obniżenie zawartości tlenu.
Gdzie jeszcze używa się azotu?
Azot ma bardzo szerokie zastosowanie w przemyśle. Jest powszechnie wykorzystywany do:
- obróbki cieplnej oraz cieplno-chemicznej,
- zapobiegania odwęglaniu w spiekaniu proszków metali,
- poprawianiu jakości połączeń w lutowaniu,
- testowania szczelności instalacji,
- napełniania instalacji pneumatycznych,
- obróbki metali w technice laserowej,
- produkcji niewielkich podzespołów w przemyśle elektronicznym (aby zapobiec utlenianiu i korozji),
- zabezpieczania połączeń lutowanych w przemyśle elektronicznym,
- magazynowania substratu w przemyśle wydobywczym ropy naftowej i gazu,
- hartowania i nawęglania materiałów w przemyśle metalowym,
- mieszanek osłonowych do spawania stali.
Azot przydaje się też w przemyśle szklarskim i w chemii.
Azot przynosi korzyści niemal wszystkim gałęziom przemysłu!
Brak reaktywności azotu i jego właściwości zapobiegania utlenianiu sprawiają, że gaz ten ma zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. Szybkie lub powolne utlenianie jest zmorą wielu branż, od branży spożywczej aż po przemysł ciężki. Azot to obojętny gaz, dlatego ma całą paletę zastosowań w najróżniejszych gałęziach przemysłu. Azot techniczny to coś innego, niż azot atmosferyczny - to gaz oczyszczony uzyskiwany przez skraplanie powietrza w odpowiedniej temperaturze i pod właściwym ciśnieniem. Jest stosowany w rafineriach, zakładach petrochemicznych, ale nawet w branży budowlanej do stabilizacji gruntu.
Zamów azot techniczny!
Potrzebujesz azotu do procesów w swojej firmie? Azot techniczny zamówisz w NOR-GAZ. Oferujemy wysokiej jakości gaz do zastosowań przemysłowych dla małych i dużych firm. Realizujemy zamówienia w Warszawie i województwie mazowieckim. Chcesz zamówić azot z pewnego źródła? Skorzystaj z naszych usług. Rozwozimy gaz od poniedziałku do piątku. Zamów pod numerem telefonu 884804954 lub 884804955, albo napisz do nas e-mail norgaz@norgaz.pl. Sprawdź całą naszą ofertę gazów technicznych dla przemysłu!